Karkonosze - Černá hora

Velká Úpa.

 

    W bardziej rozleglej czeskiej części Karkonoszy oprócz kilku głównych grzbietów Západní Slezský hřbet, Východní Slezský hřbet i Český hřebet, wyróżniamy odchodzące od nich tzw. Krkonošské rozsochy, do których zalicza się: Vilémovská hornatina, Vlčí hřbet, Žalský hřbet i Černohorská hornatina.   

Pec pod Sněžku.

Černohorská hornatina oddalona jest nieco dalej od polskiej granicy, dlatego też polscy turyści po przekroczeniu pasa granicznego zazwyczaj nie decydują się na zwiedzanie tej partii Karkonoszy i tylko ci, którzy bezpośrednio dojeżdżają w ten rejon własnym środkiem transportu i to zazwyczaj w zimę zdobywają tak popularne miejsca dla czeskich turystów jak Černá hora (1299m n.p.m.).

Černá hora (1299m n.p.m.).

Thamovy Boudy.

Dobrze widoczny ze szczytu Śnieżki (1603m n.p.m.), szczyt Černej hory, wznosi się na pd.wsch. od znanego kurortu narciarskiego Pec pod Sněžku, można się jednak nań wybrać szlakami turystycznymi z Czarnego Dołu (Černý Důl), Wielkiej Upy (Velká Úpa) i  Ciemnego Dołu (Temný Důl) oraz z miejscowości uzdrowiskowej Janské Lázně skąd istnieje również możliwość wjazdu na szczyt kolejką gondolową. – „W masywie Czarnej Góry zaznacza się drugie, niższe wzniesienie Světlá (1244 m n.p.m.), znajdujące się w bocznym ramieniu, odchodzącym od głównego wierzchołka ku północy, a później skręcającym na wschód. Oba wzniesienia oddziela głęboka dolina, którą płynie Černohorský potok.” 

Velká Úpa.

Godna uwagi jest także wycieczka wariantem mniej komercyjnym z Velkej Úpy, prowadzącym przez Javoří Důl i Thamovy Boudy.

Velká Úpa.

Velká Úpa kościół św. Trójcy.

Wchodząca w skład Pecu pod Sněžku - Velká Úpa, jest miejscowością turystyczną o charakterystycznej zabudowie rozciągającej się na stokach i w dolinie rzeki Úpa. Ta malownicza miejscowość w okresie pozimowym (z centrum Wielkiej Úpy, prowadzi wyciąg krzesełkowy, do Portášovy boudy, znajduje się tu również szereg kolejek linowych oraz tras narciarskich.), zachwyca spokojem czeskiej prowincji, oglądamy tutaj szereg charakterystycznych domów karkonoskich oraz barokowy kościół św. Trójcy z 1788r.

Dojście do Černej boudy.

Na Černą hore z Wielkiej Úpy udajemy się najpierw szlakiem zielonym. I tak: po przekroczeniu rzeki Úpy, podążamy przez Javoří Důl, małą doliną do schroniska Thamovy Boudy, skąd szlakiem niebieskim dochodzimy do skrzywiania ze szlakami do Piecu pod Śnieżką i na Czarną Górę. Po około 25 minutowym podejściu dochodzimy do kolejnego schroniska turystycznego Černej boudy, gdzie oprócz posiłku lub przekąsek możemy liczyć w czasie ładnej pogody na piękny widok w kierunku najwyższych szczytów Karkonoszy: Śnieżki (1603m n.p.m.), Studniční  (1554m n.p.m.) i Luční hory (1555m n.p.m.). 

Widok z Černej boudy na najwyższe szczyty Karkonoszy.

Czarna Góra przekaźnik.

Kolejną atrakcją jest już sam szczyt Czarnej Góry (1299m n.p.m.), charakteryzujący się płaskim i kopulastym kształtem. Zbocza i szczyt Czarnej Góry porośnięte są lasem świerkowym regla górnego (na samym szczycie pojawia się też kosodrzewina).

Czarna Góra rozhledna i lanovka.

Czarna Góra podobnie jak Szrenica jest znanym ośrodkiem narciarskim, w którego skład wchodzą trasy zjazdowe, wyciągi i kolej gondolowa. Na szczycie góry znajduje się nadajnik telewizyjny, który  można obserwować jedynie z pewnej odległości, natomiast widoki z Czarnej Góry najlepiej jest podziwiać za opłatą z rozhledny, czyli wieży widokowej (21m.wysokości.), znajdującej się blisko budynków ośrodka narciarsko-turystycznego. - Orientacja panoramy obejmuje głównie partie czeskich Sudetów, widać stąd: Ještěd, Vraní hory, Javoří hory, Broumovské stěny i położone już dalej Orlické hory. 

Rezerwat Černohorské rašeliniště.

Jednak, to, co najciekawsze w masywie Czarnej Góry, oglądamy w drodze powrotnej, gdy zwiedzamy jeden z najbardziej cennych obszarów torfowiskowych w Karkonoszach, czyli ścisły rezerwat przyrody  - „Černohorské rašeliniště”. 

 Rezerwat Černohorské rašeliniště.

Obszar torfowiska znajduje się ok.1km od szczytowej stacji kolejki gondolowej i możliwy jest do zwiedzania w ramach ścieżki przyrodniczej, wytyczonej tu przez Krkonošský národní park - KRNAP.  - W centralnej części torfowiska znajduje się mała wieża widokowa, z której widać najbardziej cenny fragment rezerwatu o powierzchni 72ha. Chroni się tu roślinność bagienno-torfowiskową (m.in.: wełniankę, turzycę bagienną i mchy torfowce).

Szlak turystyczny w kierunku Hubertovej vychlidki.

Ścieżka przyrodnicza poprowadzona po kładkach, pozwala na zakreślenie pętli dookoła rezerwatu. Szczególnie godna polecenia jest Hubertova vychlidka, z której rozpościera się piękny widok na czeskie Karkonosze, ze Śnieżką w centrum.

Widok na Ještěd.

Z tego miejsca do Velkej Úpy podążamy szlakiem żółtym tzw. Hubertową cestą, z której, to drogi również oglądamy zapierające dech w piersiach widoki Karkonoszy i nie tylko, w tym ciekawy widok na Przełęcz Okraj (1046m n.p.m.). 

Vlašské Boudy.

Zanim jednak zejdziemy do Velkej Úpy, przechodzimy jeszcze przez uroczą osadę górską o nazwie - Vlašské Boudy, w której czas jakby się zatrzymał i gdzie przyroda dyktuje rytm życia mieszkańców.

Czeskie specjały w Velkej Úpie.

Černá hora ścieżka przyrodnicza.

Podczas całej wycieczki wędrując po górskich drogach (rozmaitym podłożu) obserwujemy, iż ta część Karkonoszy wyraźnie izolowana głębokimi dolinami, zbudowana jest ze skał metamorficznych, dlatego, też już od średniowiecza poszukiwano tu rud żelaza, miedzi i srebra, co miało niekiedy decydujący wpływ na rozwój osadnictwa (górnictwo miało również wpływ na powstanie Velkej Úpy, której początki sięgają 16-stulecia). - Po zejściu do Velkej Úpy możemy liczyć na odpoczynek z posiłkiem, znajdują się tu, bowiem gospody, w których serwuje się charakterystyczne dania kuchni czeskiej wraz z lokalnym piwem z browaru trutnowskiego – Krkonoš.   

Tekst i foto: Jan Wieczorek 

W ramach działalności Dzikich Sudetów proponujemy Państwu uczestnictwo w szeregu atrakcyjnych eksploracjach i wyprawach turystycznych prowadzonych przez kulturoznawcę i eksploratora sudeckiego Jana Wieczorka, który pokaże Państwu miejsca ze wszech miar interesujące, jak i też dzikie i tajemnicze, a bywa, że całkiem świeżo odkryte... 

DZIKIE SUDETY

e-mail: d.sudety@gmail.com

Jezioro Wrzeszczyńskie i Jaskinia Wrzeszczyńska

Wrzeszczyn - wędkarz Rafał Szymański.

             Położony w Gminie Jeżów Sudecki Wrzeszczyn (niem. Boberrullersdorf), znany jest głównie dla miłośników wędkarstwa, z racji tego, że w dolnej części wieś przylega do jeziora zaporowego  - Jezioro Wrzeszczyńskie.  

Historyczne Wrzeszczyn był małą osadą, o której niewiele było wiadomo, a to z racji tego, że jego położenie w zalesionym i pagórkowatym terenie opadającym do rzeki Bóbr nie pozwalało na rozwój wsi, jako osady rolniczej. 

 Jezioro Wrzeszczyńskie.

Wrzeszczyn.

Najważniejszym okres w historii Wrzeszczyna przypada na lata 1926-1927, kiedy, to wzniesiono zaporę na Bobrze i utworzono Jezioro Wrzeszczyńskie. Jednakże mimo tego, że po drugiej stronie rzeki znajdował się odwiedzany przez turystów i kuracjuszy Barcinek, Wrzeszczyn zwyczajnie pozostał na uboczu.

W krajobrazie Doliny Bobru Jezioro Wrzeszczyńskie podobnie jak powstałe wcześniej zbiorniki: Jezioro Modre i Jezioro Pilchowickie, zaznacza się harmonijnie, jako dzieło cywilizacji ludzkiej, pełniące rolę zbiornika wyrównawczego dla położonego poniżej popularnego Jeziora Pilchowickiego.

 Wrzeszczyn: elektrownia i zapora na Jeziorze Wrzeszczyńskim.

Zapora na Jeziorze Wrzeszczyńskim ma blisko 20 m wysokości, przy długości sięgającej 200m. Od strony Wrzeszczyna do zapory można dojechać autobusem MZK – Jelenia Góra (linia nr.5) lub własnym samochodem.  

 Wrzeszczyn.

 Zapora i elektrownia Wrzeszczyn.

W okresie niemieckim na drugą stronę rzeki można było się dostać, przez wysadzony betonowy most, po którym dziś zostały jedynie dwa cokoły. - Przechodząc legalnie przez zaporę możemy podziwiać, zwłaszcza podczas zrzutu wody, potęgę konstrukcji, jej ciekawe elementy metalowo-betonowo-kamienne wraz z budynkiem elektrowni wodnej, w którym znajdują się dwie turbiny o mocy 4,38 MW. 

 Szalki Turystyczne w rejonie Zapory Wrzeszczyńskiej.

Z Wrzeszczyna turysta szlakami turystycznymi może powędrować zarówno w dół rzeki Bóbr do Barcinka i na pięknie położony na stromym brzegu Stanek (gdzie znajduje się punkt widokowy – Kapitański Mostek) lub podążyć w górę tj. brzegiem Jeziora Wrzeszczyńskiego do Siedlęcina. Natomiast bardziej traperskie opcje pozwalają zapoznać się z obszarami o charakterze uroczysk: rejon Wysokich Skał, Dolina Piekielnika, Wądół. 

 Zrzut Google maps rejonu Jeziora Wrzeszczyńskiego.

Dojście do nienotowanej dotąd w literaturze Jaskini Wrzeszczańskiej, w pierwszym etapie nie stanowi problemu. - Od zapory na Bobrze, kierujemy się lewym brzegiem Jeziora Wreszczyńskiego, w kierunku Siedlęcina tj.: szlakiem żółtym i częściowo niebieskim (szlak niebieski odchodzi w połowie jeziora do Rybnicy). Dobrym punktem odniesienia dla zejścia z żółtego szlaku, są mijane pod drodze wpadające do rzeki Bóbr małe potoki: Piekielnik, Wądół i Osinka.

 Jezioro Wrzeszczyńskie.

 Potok Osinka.

Po przekroczeniu koryta Osinki, przez około 300 metrów nadal podążamy żółtym szlakiem, który wznosi się nieco do góry. Od drogi głównej do Jaskini Wrzeszczyńskiej skręcamy w prawo pod kątem 90 stopni, wówczas, gdy dojrzymy znajdujące się na stromych stokach granitognejsowe formacje skalne. Wychodnie te nie są zaznaczone na mapie, jednakże stanowią ciekawy element geomorfologii rejonu Jeziora Wrzeszczyńskiego, podobnych wychodni zresztą jest tu o wiele więcej. 

Jaskinia Wrzeszczyńska.

Po pokonaniu stromego stoku w jednej ze skał dostrzegamy charakterystyczny wlot jaskini szczelinowej, powstałej w wyniku rozwierania bloków skalnych i osuwania się ich na siebie.

 

 W Jaskini Wrzeszczyńskiej.

Jaskinia Wrzeszczyńska nie stanowi technicznego wyzwania, jest, to obiekt z dostępem światła naturalnego, posiadający dwa główne wejścia oraz możliwe do pokonania przy technikach wspinaczkowych trzy okna w stropie. 

Jaskinia Wrzeszczyńska rok 2015.

Jaskinia Wrzeszczyńska została wstępnie zeksplorowana w roku 2015, wówczas w obiegu wewnętrznym informacja o jej odkryciu dotarła do środowiska grotołazów /Maciej Odrowąż-Mieszkowski/. Odkrycia i wstępnych pomiarów przy pomocy taśmy i metrówki, dokonał autor tego artykułu w latach 2015-2106. Dalsza eksploracja tego obszaru zaowocowała także znalezieniem kilku schronisk podskalnych w rejonie Wądołu, Piekielnika, Stanka i Ścianek.
 

 Schronisko "Przełom Kamienicy" (dł. ok 12/13m).

Długość głównego korytarza jaskini wynosi 7m, 40cm, przy czym jaskinia wznosi się także ku górze na wysokość ok. 5m. (należy dokonać pomiaru laserowego). Główne otwory wejściowe mają parametry: A/ 163cm szer., na 216cm h. i B/ 124cm szer., na 280cm h. Z cech szczególnych jaskini należy wymienić pięknie uwidocznione w staropelozoicznych gnejsach odspojenie szczelinowe, tworzące charakterystyczny tunel. – Jaskinia przy małych kosztach nakładowych oznakowanie ścieżki od szlaku mogłaby stać się nową atrakcją turystyczną w tym fragmencie Parku Krajobrazowego Doliny Bobru.  

Tekst i Foto: Jan Wieczorek

W ramach działalności Dzikich Sudetów proponujemy Państwu uczestnictwo w szeregu atrakcyjnych eksploracjach i wyprawach turystycznych prowadzonych przez kulturoznawcę i eksploratora sudeckiego Jana Wieczorka, który pokaże Państwu miejsca ze wszech miar interesujące, jak i też dzikie i tajemnicze, a bywa, że całkiem świeżo odkryte... 

DZIKIE SUDETY

e-mail: d.sudety@gmail.com

Poniżej film o Jaskini Wrzeszczyńskiej.