Jaskinia Na Pomezi

 Jaskinia Na Pomezi.

         
    Przyrodniczymi perełkami czeskich Gór Złotych (Rychlebské hory), są znajdujące się w pobliżu miasta Jesenik jaskinie położone w dwóch rejonach: Oblast sedla na Pomezi i Oblast Vápenné. Większość obiektów znajdująca się na tym obszarze nie jest dostępna dla turystów: Jeskyně za hájovnou, Roušarova jeskyně, Velký dóm, Jeskyně s excentriky, Jeskyně Rasovna, Liščí díra, Nová jeskyně i mniejsze obiekty. 

Najważniejszy obiekt Jaskinia Na Pomezi (na Pograniczu) położony ok. 2km. na północ od uzdrowiska Lipová Lázně jest włączony w sieć dostępnych do zwiedzania jaskiń Czeskiej Republiki i można go zwiedzać bez rezerwacji, wędrując z przewodnikiem po podziemnej trasie liczącej 530m, przez około 40 minut.

Jesenik centrum.

Do jaskini, znajdującej się przy szosie z Lipová Lázně do Wapiennej, na stoku Smrecnika (799 m n.p.m.), turyści najczęściej docierają po zwiedzaniu Jesennika, który położony jest pomiędzy Wysokim Jesionikiem, Górami Złotymi, a Zlatohorską Vrchowiną i przez to, stanowi ważny punkt wypadowy w czeskie Sudety Wschodnie.

 Jaskinie w Górach Rychlebskich.

"Młot na Czarownice" strona tytułowa.

Początki Jesenika sięgają XIIIw, wówczas kiedy rozwijało się górnictwo złota i rud żelaza, a po wyczerpaniu tych złóż tkactwo. Jesenik zapisał także niechlubne karty w swojej historii, tj.: okresy, kiedy kościół katolicki, urzędnicy miejscy i fanatyczna zindoktrynowana ludność zmagała się tu z ”diabłem” skazując, torturując i paląc na stosach mężczyzn lecz głównie kobiety. Szatana w samym Jeseniku i Ziemi Nyskiej, wyganiano wedle wykładni katowskiego podręcznika „Malleus maleficarum”, napisanego w średniowieczu przez dominikańskich inkwizytorów Jakuba Sprengera i Henryka Kramera.

 Palenie czarownic wedle doktryny ustalonej przez kościół.

„Młot na Czarownice” podobnie jak „Mein Kampf” Adolfa Hitlera należy do tych książek, które pociągnęły za sobą ogromną falę dyktowanych chorą ideologią zbrodni, co więcej zbrodni popieranych przez papiestwo (bulla Innocentego VIII).

Jesenik.

Z zabytków w Jeseniku zwiedzamy: kościół z roku 1418, ratusz i klasycystyczne kamienice oraz dawny gród wodny z XIIIw., przebudowany na zamek renesansowy, w którym obecnie znajduje się muzeum krajoznawcze.

 Jaskinia Na Pomezi.

   

 Jaskinia Na Pomezi.

Jaskinia Na Pomezi, położona na wysokości (575m.n.p.m.) została odkryta, w wyniku prac w kamieniołomie marmuru w 1949r., choć niektóre jej partie znane były już w 1936r. W odróżnieniu od innych jaskiń "Jesenickiego Krasu", zdecydowano, że będzie ona udostępniona dla ruchu turystycznego. Wpłynęły na to cechy fizyczne jaskini, jej układ poziomy i łatwo dostępne korytarze. 

Dziś jaskinia po pracach usprawniających jej dostępność przeprowadzonych w latach 2004-2005, jest obiektem, w którym ze światem podziemnym może się bezproblemowo zapoznać każdy, nawet małe dziecko, jak też osoby w podeszłym wieku. Co ważne mimo popularności nie czuje się tutaj takiego oblężenia jak w znajdującej się kilkadziesiąt kilometrów stąd Jaskini Niedźwiedziej, która wedle ogólnej oceny przebija Jaskinie na Pomezi pod względem metrażu, czy też szaty naciekowej.

Dojazd z Polski do Jaskini Na Pomezi.

Jednakże, to, co mogą zobaczyć turyści w dostępnych partiach Jaskini Niedźwiedziej, wydaje się być mniej atrakcyjne niż, to, co można ujrzeć w liczącej 1,7 km Jaskini Na Pomezi. Dodatkowym atutem dla zwiedzających, jest fakt, iż w Czechach, jest zawsze szczodrze limitowany czas na zrobienie zdjęć podczas wizyty w jaskini jak i też sposobność na zadawanie wielu pytań.

 Pawilon - Jaskinia Na Pomezi.

Znamienne, że przewodnicy wręcz zachęcają, aby ludzie bardziej zadumali się nad przyrodą jaskini, a nie zostali przezeń przegonieni, czy też jak najszybciej z niej wyszli, bo w kolejce czekają już następni płatnicy.

 Jaskinia Na Pomezi.

Wejście do jaskini znajduje się w pobliżu kasy biletowej i bezpłatnego parkingu. Zanim wejdziemy do środka obiektu powinniśmy uwzględnić, że panuje tam stała temperatura 7,7°C. 

 Jaskinia Na Pomezi.

Jaskinia Na Pomezi, należy do jaskiń żywych, a więc nadal odbywają się w niej procesy rozpuszczania marmuru i narastania szaty naciekowej.

W Jaskini Na Pomezi tak jak i w Jaskini Na Špičáku, miały miejsce interesujące procesy erozyjne, w tym wypadku głównie erozja mrozowa. 

Na kształtowanie się jaskini, jej podziemnych sal i korytarzy miała i ma też wpływ woda powierzchniowa z rzeczki Vidnávka.

 Jaskinia Na Pomezi.

Jaskinia Na Pomezi, zachwyca szatą naciekową: przeświecającymi draperiami, kaskadami, rozczłonkowanymi stalagmitami i dużymi stalaktytami, z całą pewnością jest to miejsce, które trzeba koniecznie odwiedzić z rodziną.

Stalagmitowe serce w Jaskini Na Pomezi.

Jak wiemy odwiedzający jaskinie dzielą się na tych, którzy traktują je często jak przedmioty w sposób ścisle sportowy (grotołazi) lub też w sposób masowo-turystyczny, gdzie równie dobrze można odbyć wizytę do groty solnej, niemającej nic wspólnego z prawdziwą jaskinią. Tym, co dystansuje oba podejścia, jest wątek edukacyjny, związany z czystą chęcią poznania przyrody i geomorfologii danego obiektu, który może być obiektem dzikim, ale i też dla odmiany dostępnym nawet dla małych dzieci. - Walory estetyczne przy zwiedzaniu takich miejsc dla większości ludzi, wydają się chyba najważniejsze.

Jaskinia Na Pomezi.

Po wejściu do Jaskini Na Pomezi, znajdujemy się w Lodowej Sali, następnie jest Sala ze Smutną Wierzbą (nazwy często wiążą się z wyglądem nacieków), dalej wędrujemy przez Rzymskie Łaźnie i słuchamy w między czasie historii jak pionierzy odkrywali Jaskinię Na Pomezi.

 Jaskinia Na Pomezi.

Charakterystyczne dla obiektu są piękne nacieki występujące w Białej Sali (formy przypominające kalafiory). Przewodnik opowiada również o bytujących w jaskini nietoperzach, reprezentantach 11 gatunków, niekiedy na dowód tego zdarzyć się może, że nad głowami przeleci nam ten latający i bardzo pożyteczny ssak, jak pamiętamy w wiekach ciemnych uważany za symbol złych mocy i szatana.

Wąż w Jaskini Na Pomezi.

Najwyższą w jaskini jest Sala Królewska, w niej dowiadujemy się w jaki sposób grotołazi docierali do sal, w których się znajdujemy. Kolejno idziemy do miejsca, w którym znajduje się symbol Jaskini Na Pomezi, czyli Kanałowym Chodnikiem podążamy tuż do stalaktytu w kształcie ogromnego serca.

Przewodnik oznajmia nam, że jest, to jedyny stalaktyt, który w jaskini  możemy dotknąć bezkarnie, przy czym powinniśmy sobie przy tej czynności o czymś pomarzyć, aby w przyszłości mieć być może większą satysfakcję z pobytu w jaskini. Od tego miejsca przechodzimy przez Salę z Amboną do Błotnistej Sali, gdzie kończymy już zwiedzanie podziemnego świata i wychodzimy na światło dzienne.

 Jaskinia Na Pomezi.

Przed jaskinią tuż obok tablic informacyjnych znajduje się zaaranżowany ogródek składający się z bloków skalnych, ukazujący zróżnicowanie geologiczne Rychlebskich hor. Natomiast pod dachem w pawilonie znajduje się ekspozycja minerałów i nacieków jaskiniowych (mini muzeum); oczywiście jest też bufet i sklepik gdzie można nabyć pamiątki i materiały informacyjno-turystyczne.

 Ucho Słonia w Jaskini Na Pomezi.

Jaskinia Na Pomezi, jest największym obiektem w Czechach powstałym w wyniku rozpuszczania krystalicznego marmuru. Ściany mają tu rozmaite kolory (lśniąco białe, żółte, pomarańczowe, brązowe, bywa, że i niebieskie). Ozdobą jaskini są: stalaktyty, stalagmity, kaskady, małe młaki i jeziorka z misami, bardzo oryginalnym elementem jest prześwitująca draperia w kształcie ucha słonia. Jaskinia Na Pomezi znajduje się blisko Polski, warto tutaj przyjechać, nawet z tego powodu, że ma dłuższą trasę zwiedzania niż Jaskinia Niedźwiedzia w Masywie Śnieżnika.

/Jan Wieczorek/

Foto: Jan Wieczorek i zdjęcia z Internetu. 

W ramach działalności Dzikich Sudetów proponujemy Państwu uczestnictwo w szeregu atrakcyjnych eksploracjach i wyprawach turystycznych prowadzonych przez kulturoznawcę i eksploratora sudeckiego Jana Wieczorka, który pokaże Państwu miejsca ze wszech miar interesujące, jak i też dzikie i tajemnicze, a bywa, że całkiem świeżo odkryte... 

DZIKIE SUDETY

e-mail: d.sudety@gmail.com