Sudeckie zioła - Glistnik jaskółcze ziele

 Glistnik - Góry Kaczawskie.

       Do celów leczniczych w maju lub w czerwcu zbieramy rozetę liści (Celidonium maius) wraz z kwiatami i korzeniem.

Cechą charakterystyczną glistnika jest jest sok mleczny barwy pomarańczowej, wyciekający po przełamaniu łodygi. Glistnik zbieramy w okresie kwitnienia i suszymy w temperaturze 30 stopni C. Surowiec jest bardzo kruchy, nie można go obracać przy suszeniu. Należy też uważać, aby łodygi nie były uszkodzone, bo wypływający sok tworzy brunatne plamy.

Glistnik - Góry Kaczawskie.

Glistnik można stosować wyłącznie pod kierunkiem lekarza! Świeża roślina jest bardzo toksyczna, glistnik może być trujący! Surowcem jest kwitnące ziele, rzadziej korzeń, z którego otrzymuje się czyste alkaloidy (m.in. chelidoninę, sangwinarynę, protopinę), flawonoidy, olejek lotny, aminy, kwas chelidonowy i saponinę. Chelidonina ma właściwości przeciwalergiczne, rozkurczowe, nieznaczne przeciwbólowe oraz cytostatyczne. Protopina działa na mięsień macicy podobnie jak preparaty sporyszu, a także obniża ciśnienie krwi. Sangwiryna silnie działa przeciwbakteryjnie, grzybobójczo i niszczy pierwotniaki. Ma również słabe działanie narkotyczne.

 Glistnik - Jaskółcze ziele.

Świeży sok glistnika, gęsty i mleczny o pomarańczowej barwie, usuwa kurzajki.

Napary i odwary z glistnika mają nie tylko właściwości znieczulające, np. w nowotworach czy wrzodzie żołądka, w bólach wątrobowych, kolkach, bolesnej miesiączce, ale mogą też służyć jako lek nasenny, a zewnętrznie do przemywania ran. Tampony nasycone wyciągiem z glistnika stosuje się w niektórych chorobach kobiecych (nadżerce, gruźlicy i nowotworach pochwy). Napary stosuje się do obmywania przy rzęsistku, grzybicach skóry, ropnych wypryskach i ropiejących rankach.

Glistnik - Góry Kaczawskie.

Glistnik stosujemy tylko w porozumieniu z lekarzem, ściśle według jego zaleceń; źle dobrane dawki mogą wywołać zatrucie, przejawiające się paleniem w ustach i przełyku, bólem żołądka, torsjami i kurczami. Natomiast bez ryzyka można stosować je zewnętrznie (uwaga - uważać na oczy).

Glistnik - Jaskółcze ziele.

Postacie leku: Odwar. ½ łyżki ziela zalać szklanką letniej wody i ogrzewać pod przykryciem na parze około pół godziny. Odstawić na 10 minut, przecedzić. Pić 3 razy dziennie po 1-2 łyżki stołowe w bólach jelitowych, wątrobowych, kamicy żółciowej, bolesnym miesiączkowaniu.

Glistnik - Jaskółcze ziele.

Odwar: pół łyżki suszonego glistnika zalać szklanką letniej wody i ogrzewać pod przykryciem przez pół godziny, nie doprowadzając do wrzenia. Przecedzić, używać do okładów i obmywań, a jeśli lekarz zezwoli wtedy pić 3 razy dziennie po łyżce odwaru.

Glistnik często występuje w gotowych mieszankach ziołowych, maściach, tabletkach (Azarina) itp. Do leczenia grzybicy skóry można samemu sporządzić maść, ucierając kilka kropli soku glistnika z łyżeczką kremu Niwea.

Glistnik - Jaskółcze ziele.

Ostrzeżenia: jak wyżej stosować  wedle przepisu lekarza; chronić oczy (glistnika nie powinny stosować osoby chore na jaskrę), zresztą jeśli się go pije może wywołać objawy podobne do jaskry.

Dym z suszonego i palonego ziela glistnika stosowany jest do zwalczania much i komarów.

/Jan Wieczorek/ 

Foto: Jan Wieczorek oraz foto i tablica z internetu.

Bibliografia: J.Kwaśniewska, K.Mikołajczyk - "Zbieramy zioła" oraz na podstawie wielu książek o ziołach.