Translate

środa, 31 lipca 2013

Karkonosze - Sucha Góra



Karkonosze Sucha Góra.

     Pod względem krajobrazowym Karkonosze wyróżniają się z kilku powodów, jednym z bardziej spektakularnych jest występowanie na stokach i szczytach licznych formacji granitowych, tworzących skalne baszty, ambony, ściany, rumowiska i pola blokowe. 

Wędrówka po Karkonoszach, może być bardzo edukacyjna, zwłaszcza wtedy, kiedy zaczniemy analizować procesy geomorfologiczne, które ukształtowały ten fragment ziemi.

Sucha Góra skałki na szczycie.


Aby zobaczyć jedne z najpiękniejszych skałek niekoniecznie trzeba udawać się w zatłoczone w czasie sezonu, a także niekiedy poza nim miejsca typu: Szrenica, Słonecznik czy Pielgrzymy. Paradoksalnie wiele formacji skalnych znajduje się nawet poza granicami Karkonoskiego Parku Narodowego, co pozwala na odbycie wycieczek niekoniecznie znakowanymi trasami. 
 Widok w stronę Ptasich Skał i Słonecznika.
Jeśli spytać przeciętnego turystę odwiedzającego Karkonosze czy wie gdzie znajduje się schronisko Odrodzenie i Przełęcz Karkonoska lub w jaki sposób można tam trafić, to z pewnością padnie odpowiedź, ale gdy zapytamy jak dostać się na Suchą Górę, z dużym prawdopodobieństwem odpowiedz nie zostanie udzielona...

Sucha Góra (Dürrerberg) 1113m n.p.m. położona jest w długim ramieniu odchodzącym od głównego grzbietu (rejon Małego Szyszaka 1439m n.p.m.) ku północy, gdzie jej stoki opadają dalej do Karkonoskiego Padołu Śródgórskiego w rejonie miejscowości Przesieka. 

Przesieka.
W Przesiece oczywiście najbardziej znany jest Wodospad Podgórnej i tego stanu już nikt nigdy nie zmieni, choć dookoła tej miejscowości znajduje się nieco więcej atrakcji i zamiast turystyki punktowej, związanej z odwiedzaniem gorących punktów, turysta mógłby rozproszyć się z korzyścią dla przyrody po całym przyległym terenie, a nie tylko nadmiernie tłoczyć się w jednym miejscu i deklasować w ten sposób piękne miejsca do rangi chodliwego towaru.

 Droga z Przesieki na Odrodzenie.
Wycieczkę na Suchą Górę oczywiście można zrealizować wędrując od strony Borowic (opcja wędrówki Drogą Sudecką i wejście od strony Doliny Podgórnej) lub Jagniątkowa (opcja przez Hutniczy Grzbiet i Kozacką Dolinę), jednak najlepszym i zarazem najszybszym wariantem jest dotarcie na Suchą Górę z Przesieki "górnej", gdzie najpierw klasycznie podchodzimy niebieskim szlakiem turystycznym pod górę, biegnącym do Przełęczy Karkonoskiej. - Teoretycznie moglibyśmy pójść na Suchą Górę bez mapy, gdyż po przekroczeniu Drogi Sudeckiej i wejściu na wyrównanie drogi asfaltowej po jej lewej stronie pojawi się nam wpięcie w drogę leśną, która trawersuje ten szczyt. Jednakże, aby nie tracić czasu na szukanie odpowiedniej drogi i co ważne precyzyjnie dotrzeć na wierzchołek Suchej Góry, trzeba jednak wziąć ze sobą porządną mapę Karkonoszy. - Odbicie (ważna wskazówka) z niebieskiego szlaku w drogę leśną idąc od strony Przesieki, należy wykonać nie nad Suchą Górą; gdyż ta opcja bardziej nadaje się dla turystów schodzących od strony Przełęczy Karkonoskiej, lecz pod jej północno-zachodnimi stokami.

 Odejście z niebieskiego szlaku w leśna drogę trawersującą Suchą Górę.
Z początku droga leśna lekko wznosi się do góry, a my idziemy po luźnych kamieniach, aż do wycinki, z której widać Kotlinę Jeleniogórską. Tuż za tą „polaną” droga, którą tutaj przyszliśmy skręca lekko po łuku na południe. My natomiast odbijamy w prawo, do góry, w ścieżkę, która zaczyna się tam gdzie kończy się wspomniana wycinka. Racjonalnie rzecz ujmując idąc do góry, zbliżymy się z całą pewnością do wierzchołka Suchej Góry.

 Droga trawersująca Suchą Górę z wycinką
Trasa, którą dalej podążamy nie jest technicznie wymagająca, ale na pewno nie jest to droga, która może się spodobać turystom przyzwyczajonym do wędrówek w tenisówkach czy szpilkach, trzeba raczej brać pod uwagę specyfikę i dzikość tego miejsca, które nie ma obowiązku być atrakcyjne dla każdego. 

 Droga z wałami na Suchą Górę.
Zmierzając dalej ścieżką, przez na wpół martwy świerkowy las, oglądamy dawne słupki drogowe, jak i też pozostałości po infrastrukturze, wykonanej tu z pewnością przed wojną. Niektóre partie drogi nadal posiadają ułożone z kamieni wały, co może świadczyć o tym, że Sucha Góra w poprzednich okresach musiała być turystyczną atrakcją.  

 Droga na Sucha Górę dawne murki oporowe.
Drugim godnym zainteresowania elementem topografii, jest dość stromo opadający w kierunku Doliny Podgórnej, stok, na którym występują pola bloków granitowych, w przeważającej mierze zarośnięte lasem świerkowym, ale widoczne są też miejsca wolne od wszelkiej roślinności przypominające znane z innych części Karkonoszy gołoborza. 

 Zarastające gołoborze na Suchej Górze (stok wschodni).
Chcąc dotrzeć na szczyt Suchej Góry musimy wciąż podążać ścieżką przez świerkowy las, aż do miejsca gdzie owa ścieżka rozszerza się w odsłonięty i bardziej prześwietlony leśny dukt (nieukończony odcinek Drogi Sudeckiej), z którego widać już Czarne Zbocze tj. stoki Małego Szyszaka.

 Karkonosze Mały Szyszak widziany z okolicy Wiaternej.
 - Tu uwaga! Musimy dokonać nagłego skrętu w prawo i zejść z dotychczasowej drogi cofając się do góry w kierunku północnym.

 Wiaterna.
Tym razem do szczytu Suchej Góry wiedzie nas już nikła ścieżyna, wydeptana przez jagodziarzy, po około 150 metrach ujrzymy pierwsze skałki, a zaraz potem dojdziemy do formacji o nazwie Wiaterna.   

Skała Wiaterna (Semmeljunge), wznosi się na wysokości 1070m i składa się z kilku baszt, jednakże na plan pierwszy wysuwa się baszta z małym okapem, często ukazywana na fotografiach.

 Sucha Góra -Wiaterna.


Gdy bardziej przyjrzymy się Wiaternej i blokowisku, które znajduje się w jej pobliżu, dostrzeżemy, że skały mają tu w większości spękania poziome, musimy też zrozumieć, że wietrzenie granitu nie wszędzie przebiega w ten sam sposób oraz, że niejednakowa grubość granitowej zwietrzeliny, wpłynęła na to jak obecnie skałki te wyglądają. 

Sucha Góra -Wiaterna.
Na Suchej Górze oprócz skały Wiaternej, formacje granitowe występują na samym szczycie i  stoku południowo-zachodnim. 

Sucha Góra skałki na szczycie.
Na wszystkich tych obiektach, możemy doszukać się rozmaitych form erozji granitu, tj.: występują tu spękania poziome i pionowe, spękania odciążeniowe, powstające, gdy skała znajduje się na stoku i jej fragmenty podlegają sile odciążającej, która prowadzi do pękania i dalej osuwania się potężnych bloków granitu w dół stoku. Z innych ciekawych elementów uwidaczniających się w granitach napotykamy: kociołki wietrzeniowe, żłobki, nisze i schroniska podskalne oraz jaskinie szczelinowe.

Sucha Góra skałki na szczycie.


Tutejszy granit równoziarnisty, zwłaszcza w kulminacji szczytowej, jest bardzo potrzaskany. Potężne bloki skalne rozpadają się tutaj i odspajają niemal we wszystkich kierunkach. Faktura skały dla osób wspinających się nie jest tu rewelacyjna, ale na niektórych blokach z powodzeniem można wytyczyć drogi bulderowe pięknej krasy.   

Sucha Góra skały na stoku pn-zach.
Widoki jakie roztaczają się ze skałek na Suchej Górze, mogą być zaliczane do najpiękniejszych w Karkonoszach. Widać stąd główne partie Środkowych Karkonoszy oraz Padół Karkonoski i Kotlinę Jeleniogórską w dole. Na horyzoncie zaś widoczne są Góry Izerskie, Góry i Pogórze Kaczawskie, Rudawy Janowickie i Góry Wałbrzyskie (Chełmiec). Fakt, ten decyduje o tym, że Sucha Góra, stanowi plener dla fotografów zajmujących się fotografią górską. 

Sucha Góra jaskinie szczelinowe: Sucha Szczelina i w lewym górnym narożniku Suchy Przesmyk.
Podczas wstępnych badań eksploracyjnych w skałkach granitowych Suchej Góry zlokalizowano kilkanaście schronisk podskalnych z jaskiniami szczelinowymi włącznie. Jaskinie szczelinowe mają tu charakter szczelinowo-zawaliskowy i szczelinowo-rumowiskowy. Te zróżnicowanie pod względem morfologii oznacza, że: jaskinie szczelinowe, utworzyły się w wyniku przesunięcia dużych pakietów skalnych, wzdłuż powierzchni spękań pionowych, gdzie proces otwierania tych spękań może doprowadzić do, zawalenia się górnej części masywu i powstania jaskiń szczelinowo-zawaliskowych.

 Sucha Góra -Szczelina z Belkami.
Jaskinie szczelinowo-rumowiskowe, tworzą się nieco inaczej, przez procesy nasuwania się bloków skalnych na wcześniejsze pęknięcia. Najbardziej charakterystyczne i okazałe jaskinie na Suchej Górze, to: Szczelina z belkami (ok. 10 m dł.), Sucha Dziura (ok. 6,20 m dł.), Sucha Szczelina (ok.5,60 m dł.) i Suchy Przesmyk (18,24m dł.). Wszystkie schroniska podskalne nie były dotąd sygnalizowane, nie ma też żadnych treści na ich temat w fachowej literaturze. 

 Sucha Góra sukcesja roślinna.


Wierzchołek Suchej Góry obecnie zaczyna zarastać, minęły już czasy, gdy z powodu katastrofy ekologicznej był on bardziej eksponowany, po tym nieciekawym dla środowiska okresie widać jeszcze ślady w postaci suchych kikutów drzew i wysuszonych słońcem pni leżących niczym szkielety pomiędzy skałami.

 Sucha Góra skały na szczycie.
Walory Suchej Góry z racji jej położenia są wyjątkowe, dla estetyków godnym polecenia mogą być wschody i zachody słońca, natomiast dla fascynatów astronomii nocne obserwacje nieba. - W okresie letnim z powodzeniem można nocować w jednym ze schronisk podskalnych, na tak zwanego „trapera”, choć i do schroniska Odrodzenie, będącego niegdyś w posiadaniu Hitlerjugend nie jest stąd przecież daleko. 

 Sucha Góra słupek drogowy.
Wariant trasy powrotnej z Suchej Góry do Przesieki, może być realizowany na trzy sposoby, tj.: Zejście drogą, którą przyszliśmy i skręt w opcje powrotu Doliną Podgórnej do Drogi Sudeckiej i dalej szlakiem niebieskim do Przesieki lub wędrówka od Wiaternej u podnóża Czarnego Zbocza do górnego odcinka niebieskiego szlaku turystycznego prowadzącego z Przełęczy Karkonoskiej w dół do Przesieki. Schodząc z Suchej Góry pamiętajmy o zabraniu ze sobą swoich śmieci, bo na Suchej Górze nie ma i nigdy nie będzie żadnych koszy i żadna śmieciarka tutaj nie przyjedzie, byłoby dobrze, gdyby aura dzikości zachowała się w tym miejscu jak najdłużej.  
/Jan Wieczorek/
Foto: Jan Wieczorek, Krzysztof Wrona 


W ramach działalności Dzikich Sudetów proponujemy Państwu uczestnictwo w szeregu atrakcyjnych eksploracjach i wyprawach turystycznych prowadzonych przez kulturoznawcę i eksploratora sudeckiego Jana Wieczorka, który pokaże Państwu miejsca ze wszech miar interesujące, jak i też dzikie i tajemnicze, a bywa, że całkiem świeżo odkryte... 
DZIKIE SUDETY
 

poniedziałek, 29 lipca 2013

Sudeckie zioła - Chaber bławatek

 Chaber z Płoszczyny.

    
 Do celów leczniczych wykorzystuje się zakwitające koszyczki kwiatowe (Centaurea cyanus), a następnie wyskubuje się z nich płatki. Zbiera się je w czerwcu.


Chaber bławatek jest bardzo popularnym lekiem w wielu krajach europejskich, gdzie podobnie, jak w Polsce – stosowany jest jako środek moczopędny w chorobach nerek i dróg moczowych, szczególnie przebiegających z obrzękami, oraz przeciwzapalny – jako lek o działaniu zewnętrznym – w postaci kompresów i płukań w zapaleniach spojówek i błon śluzowych, a także w łupieżu i grzybicy.



 Pole z chabrami
Ponadto stosuje się chaber w obrzękach spowodowanych zatrzymaniem wody i soli w organizmie, w stanach zapalnych miedniczek nerkowych, kamicy nerkowej. 

 Łąka z chabrami Góry Kaczawskie


Postacie leku: Napar 1 łyżkę kwiatów zalać 1 szklanką wrzątku i pozostawić na 15 minut pod przykryciem. Odkryć, pozostawić na 15 minut, przecedzić. Pić 2 razy dziennie po ½ szklanki między posiłkami jako środek moczopędny. Zewnętrznie do okładów na oczy i zmywania skóry.
Ostrzeżenia: brak.
/Jan Wieczorek/
Foto: Jan Wieczorek i foto z Internetu.



Bibliografia: J.Kwaśniewska, K.Mikołajczyk - "Zbieramy zioła" oraz na podstawie wielu książek o ziołach.  


W ramach działalności Dzikich Sudetów proponujemy Państwu uczestnictwo w szeregu atrakcyjnych eksploracjach i wyprawach turystycznych prowadzonych przez kulturoznawcę i eksploratora sudeckiego Jana Wieczorka, który pokaże Państwu miejsca ze wszech miar interesujące, jak i też dzikie i tajemnicze, a bywa, że całkiem świeżo odkryte... 
DZIKIE SUDETY
 

sobota, 27 lipca 2013

Sudeckie zioła - Lipa drobnolistna



 Kwiat lipy.

    Surowcem  (Tilia mordata) są rozkwitające kwiatostany wraz z podsadkami. Zbiera się je pod koniec czerwca lub w lipcu (nie zbiera się kwiatów przekwitłych). Lipę zbieramy gdy jest sucho i przechowujemy w szczelnie zamkniętych pudełkach.

Skład chemiczny i działanie: Kwiat lipy zawiera związki flawonowe – w większości pochodne kwercetyny i kemferolu, garbniki, węglowodany, śluz, kwasy organiczne, olejek lotny, witaminy grupy PP, aminokwasy. Działa napotnie, przeciwbólowo, żółciopędnie i przeciwskurczowo, pobudza wydzielanie soku żołądkowego, uspokaja, nieznacznie obniża lepkość czerwonych krwinek.


 Kwiat lipy, stanowisko Wzgórza Dziwiszowskie.
Stosuje się w stanach gorączkowych, przeziębieniach, grypie, anginie, zapaleniu oskrzeli,  zaburzeniach trawiennych, nadmiaru pobudliwości nerwowej. Zewnętrznie do płukania jamy ustnej i gardła w stanach zapalnych.

 Aleja lipowa w Dziwiszowie.


 Lipa Dziwiszów.
Postacie leku. Napar: 1-2 łyżek kwiatu lipy zalać szklanką wrzątku, zostawić pod przykryciem przez 10 minut. Odcedzić. Pić 3 razy dziennie po pół szklanki płynu. - Napar z dodatkiem malin: Kwiat lipowy i suszone maliny (w równych częściach zaparzyć, dodać miodu ( napotny). - Miód lipowy jest napotny. - Odwar do użytku zewnętrznego: 8 łyżek kwiatu lipy zalać  2 szklankami letniej wody, gotować 20 minut i odcedzić. Używać do płukania jamy ustnej i gardła lub do kąpieli (przy nerwobólach)./Jan Wieczorek/
Foto: Jan Wieczorek
Bibliografia: J.Kwaśniewska, K.Mikołajczyk - "Zbieramy zioła" oraz na podstawie wielu książek o ziołach.   


W ramach działalności Dzikich Sudetów proponujemy Państwu uczestnictwo w szeregu atrakcyjnych eksploracjach i wyprawach turystycznych prowadzonych przez kulturoznawcę i eksploratora sudeckiego Jana Wieczorka, który pokaże Państwu miejsca ze wszech miar interesujące, jak i też dzikie i tajemnicze, a bywa, że całkiem świeżo odkryte... 
DZIKIE SUDETY