Translate

środa, 29 kwietnia 2015

Bečkovský vodopád i Jański Wierch.

Bečkovský vodopád.

             Przedzielona polsko-czeską granicą południowa cześć Gór Kruczych (cz. Vrani Hory), to rejon mało odwiedzany przez polskich turystów, wciśnięty pomiędzy tzw. – „Worek Okrzeszyna”, Góry Jastrzębie (Jestřebí hory) i Bramę Lubawską.

Położone w Sudetach Środkowych Góry Krucze stanowią podjednostkę Gór Kamiennych, będącą częścią większego obszaru Sudetów, jaką jest powstała w wyniku erozji gór Niecka śródsudecka. 

Vrani hory - Góry Krucze.

Sudety przez okres swojego istnienia podlegały także procesom erozji, związanym ze zmianami klimatu, działania wody, morza i wód płynących oraz wietrzenia fizycznego, chemicznego i organicznego. - Odwrotny do wynoszenia w górę terenu, proces zrównywania powierzchni ziemi, znany jest jako proces zrównania i denudacji.
Niecka śródsudecka widok na Zawory i Góry Jastrzębie z podnóża Gór Kruczych.


Podczas niszczenia Sudetów, za sprawą erozji dochodziło do transportu i osadzania w Niecce sródsudeckiej i północnosudeckiej istniejących już skał osadowych, metamorficznych i magmowych, w ten sposób powstawały takie skały jak: iły, piaskowce i zlepieńce. 

 Beckovski Potok w  czeskich Górach Kruczych.
 
 Skały ryolitowe.
Geologicznie Góry Kamienne zbudowane są ze skał wulkanicznych i osadowych, podobnie południkowo ułożone Góry Krucze, będące zachodnią częścią Niecki śródsudeckiej, budują skały osadowe (piaskowce, zlepieńce) oraz skały pochodzenia wulkanicznego (porfiry) i osady wulkaniczne powstające w wyniku osadzania się pyłów wulkanicznych (tufy). 

Mało znana wśród polskich turystów czeska cześć Gór Kruczych, to przede wszystkim obszar, gdzie oprócz interesujących widoków panuje cisza podkreślająca walory przyrodnicze tego obszaru, dlatego niekoniecznie trzeba planować tutaj wędrówki z orientacja na pokonanie jak największej ilości kilometrów, a raczej wolniejszym tempem udać się na romantyczny górski spacer.

Vrani hory - Královecký Špičák
Najwyższym szczytem w tym paśmie Gór Kamiennych jest położony po czeskiej stronie  Královecký Špičák (881m n.p.m.), na którego możemy powędrować m.in. z czeskich Bernartic lub z polskiego Okrzeszyna. - Z Královeckego Špičáka, rozciągają się piękne widoki na Karkonosze i Śnieżkę oraz na Rychory i Wzgórza Bramy Lubawskiej. 

Vrani hory - Bečkov.


My jednak z czeskich Bernartic kierujemy się w kierunku administracyjnie im podlegającej wsi o charakterze osady czyli do Bečkova. Malownicza wieś otoczona jest z kilku stron granicą z naszym krajem, można do niej bezproblemowo dojść także od strony Okrzeszyna odchodząc nieco od szlaku niebieskiego, biegnącego w pasmo Gór Kruczych.

Vrani hory - Bečkov figura św. Jana Nepomucena.


W Bečkovie oglądamy pięknie wkomponowane w krajobraz domy i zabudowania gospodarcze, stary kościół i rzeźbę Jana Nepomucena. Jednak największa atrakcją tej uroczej wsi, jest położony w jej sąsiedztwie Bečkovský vodopád, do którego bez większego wysiłku możemy udać się wyznaczoną drogą od „miejsca parkingowego” przy pensjonacie Zátiší.

Bečkovský vodopád.
Bečkovský vodopád, to w gruncie rzeczy mała kaskada spływająca po osuniętym do koryta  Bečkovskiego Potoku ryolitowym bloku skalnym. Dojście do jaru, w którym znajduje się wodospad prowadzi trawersem przez Dlouhą stran.

 Droga w kierunku wodospadu.
 
 Progi na potoku
 Progi na potoku.
Wyznaczoną trasą dochodzimy najpierw do miejsca, gdzie na podobieństwo wywierzyska wybija ze skały Bečkovski Potok. - Źródło tego strumienia wypływa dosłownie z pod stromych ścian skalnych, następnie poprzez małe ryolitowe progi, potok spływa w dół do dzikiego jaru, gdzie znajduje się wodospad. 

Bečkovský vodopád.

- Do samego wodospadu trzeba nieco zejść na przełaj po mało zwięzłych stokach. 
Bečkovský vodopád.

 Bečkovský vodopád.


Bečkovský vodopád, położony 150 metrów od granicy z Polską ma ok. 3 m wysokości i najlepiej prezentuje się wczesną wiosną w czasie tajania pokrywy śnieżnej lub po dużych opadach deszczu.

 Widok na Beckov i Okrzeszyn i Jański Wierch od strony Gór Kruczych.
 
Bečkov.
Z osady Bečkov możemy również udać się na mało odwiedzany Jański Wierch (697 m n.p.m.), który czasem mylnie bywa przez Polaków zaliczany do Gór Kruczych, a co za tym idzie do Gór Kamiennych.

Jański Wierch (697 m n.p.m.).



Graniczny Jański Wierch (Johannesberg), zbudowany jest z górno karbońskich piaskowców i zlepieńców, jest to najwyższy szczyt polskich Gór Jastrzębich (Jestřebí hory), łatwo dostępny od strony „Worka Okrzeszyńskiego”.

 Góry Jastrzębie z okolic wzniesienia Hony.

Jestřebí hory.
Czeskie Jestřebí hory zaczynają się niemal na peryferiach Trutnova, tu od północnego zachodu graniczą z wzgórzami zaliczanymi do Karkonoszy, dalej na północ dochodzą do samej granicy z Polską w okolicach Okrzeszyna i następnie stykają się z Górami Kruczymi. 

 W drodze na wierzchołek Jańskiego Wierchu.

Niegdyś turyści z Polski wybierali się właśnie na najwyższy szczyt Gór Jastrzębich z Worka Okrzeszyńskiego i kierowali się przez granicę przejściem turystycznym do Petříkovic, skąd szlakiem turystycznym dochodzili do Žaltmana (739m n.p.m.) i z powrotem przez Radvanice i Chvaleč, wracali do Okrzeszyna. Trzeba wiedzieć, jednak, że Góry Jastrzębie, są pasmem o długości ok. 20 km i dochodzą aż do Hronova koło Nachodu.

Góry Jastrzębie granica Czechy - Polska.


 Zerwy Jański Wierch.
Z Bečkova na Jański Wierch dojdziemy po skomunikowaniu się z żółtym szlakiem turystycznym z Bernartic do Petříkovic. Natomiast, gdy dysponujemy samochodem, powinniśmy kierować się drogą w kierunku widocznych wiatraków (farma wiatrowa) i zaparkować auto w pobliżu wzniesienia Hony, gdzie następnie od drewnianej wiaty, po paruset metrach dochodzimy najpierw do czeskiego żółtego, a potem do polskiego zielonego szlaku poprowadzonego wzdłuż granicy od Mieroszowskich Ścian do Przełęczy Okraj.

Krausova vyhlídka.
Wraz z podejściem pod górę ujawnia się nam geomorfologia Jańskiego Wierchu, wchodzimy bowiem na próg o charakterze kuesty (termin wywodzący się z języka hiszpańskiego na oznaczenie „stoku” /próg denudacyjny, próg strukturalny/; jest, to stromy, asymetryczny stopień lub próg powstały na obszarze o budowie monoklinalnej wskutek różnej odporności warstw skalnych na denudację), od strony polskiej stok wznosi się łagodnie, zaś na samym szczycie w kierunku Czech nagle obrywa się stromym uskokiem i zerwami skalnymi.


Jański Wierch (697 m n.p.m.) w skale otwór jaskini  Medvědí doupě.



Otwór jaskini  Medvědí doupě.
Otwór jaskini  Medvědí doupě.
Skałki jakie obserwujemy na grzbiecie i stokach Jańskiego Wierchu i dalej na Krausovu vyhlídku, to piaskowce i zlepieńce, niektóre z tych formacji przybierają ciekawe formy, inne postać urwiska sięgającego do ok.20m. wysokości, w jednej ze skał tuż pod szczytem występuje też pseudokrasowa jaskinia: Medvědí doupě o długości 10m (w obrębie góry występują też stare sztolnie prawdopodobnie pozostałości po dawnych kopalniach węgla kamiennego). 

Krausova vyhlídka.

Panorama z Jańskiego Wierchu i Krausovu vyhlídku obejmuje: Zawory, Wyżynę Broumowską, Jestřebí hory i Trutnovsko, Rychory, Karkonosze, Góry Krucze i częściowo Rudawy Janowickie oraz Góry Wałbrzyskie, także jest to miejsce godne odwiedzin również dla osób parających się fotografowaniem sudeckich krajobrazów.

Kliknij link na film z wodospadem.
/Jan Wieczorek/
Foto: Jan Wieczorek i zdjęcia z internetu.


Bibliografia: Piotr Migoń - "Geomorfologia", Marek Staffa - " Słownik geografii turystycznej Sudetów (T.9). 


W ramach działalności Dzikich Sudetów proponujemy Państwu uczestnictwo w szeregu atrakcyjnych eksploracjach i wyprawach turystycznych prowadzonych przez kulturoznawcę i eksploratora sudeckiego Jana Wieczorka, który pokaże Państwu miejsca ze wszech miar interesujące, jak i też dzikie i tajemnicze, a bywa, że całkiem świeżo odkryte... 
DZIKIE SUDETY
 

czwartek, 9 kwietnia 2015

Zemská brána - Orlické hory.

Dzika Orlica.
 

  Jednym z mniej rozpoznanych przez polskich turystów obszarów w Sudetach są położone w Czechach Góry Orlickie (Orlické hory), będące najwyższym pasmem Sudetów Środkowych. 

Najwyższym szczytem całego pasma jest Velka Deštna (1115 m), natomiast na obszarze Polski, na około trzynastokilometrowym odcinku Gór Orlickich najwyższą wysokość osiąga Orlica (cz.Vrchmezi) - (1084m n.p.m.).

Zemská brána.

Zemská brána.
 Przejście graniczne w Mostowicach.
Niezwykle urokliwa środkowa część Gór Orlickich opada położonym na wschodzie 300-metrowym zrębem tektonicznym ku malowniczej Dolinie Dzikiej Orlicy. - Dzika Orlica (Divoka Orlice) i Cichą Orlicą (Ticha Orlice), to dwie najbardziej rozsławione wśród miłośników raftingu i kajakarstwa górskiego rzeki położone w Sudetach Środkowych. Spływ Dziką Orlicą zaczyna się nad miejscowością Orlicke Zahori, a kończy przy miasteczku  Albrechtice nad Orlici.

Dzika Orlica -Zemská brána.
W górnym odcinku Dzika Orlica możliwa jest do pokonania jedynie po roztopach, które następują wczesną wiosną, wówczas doświadczeni wodniacy mogą pokusić się o sforsowanie przełomu Dzikiej Orlicy i wyjątkowej urody „kanionu” - Zemska brana.

Dzika Orlica -Zemská brána.


Turyści piesi i zmotoryzowani oczywiście mogą zwiedzać „Přírodní rezervace Zemská brána” o każdej porze roku, prowadzi tutaj niebieski szlak turystyczny z Čiháka (nazwa Čihák pochodzi od czyhania na kupców, którzy po przekroczeniu granicy z towarem pragnęli unikać płacenia cła.), jak i też ścieżka dydaktyczna, o długości ok.13km. - Rozpoczyna się obok drogi do Bartošovic, prowadzi do Zemskiej brány i kończy się koło miejscowości Klášterec nad Orlicí.  

Dzika Orlica -Zemská brána.
Ziemska Brama, zaczyna się w miejscu gdzie rzeka Dzika Orlica dokonuje nagłego skrętu i wpływa do Czech. Koryto rzeki zwęża się tu ograniczone skalistymi stokami i skałami dochodzącymi do 40m, znajduje się tu wyjątkowy zabytek techniki tj.: kamienny most o jednym łuku, zbudowany przez czeskich i włoskich kamieniarzy w latach 1901-1903.

Pašerácká lávka.
W bystrym nurcie Dzikiej Orlicy podziwiamy ogromne bloki skalne, a nieco dalej można przejść przez Kładkę Przemytników (Pašerácká lávka), zbudowaną pierwotnie na potrzeby drwali i furmanów, a po I wojnie światowej nagminnie używaną przez granicznych przemytników. 

Klášterec nad Orlicí.
Wraz z nurtem Dzikiej Orlicy docieramy najpierw do  Kláštereca nad Orlicí, a następnie do miejscowości Pastviny, znajdującej się nad sztucznym zbiornikiem wodnym o tej samej nazwie. 

Vodni nadrazi Pastviny.
Klášterec nad Orlicí  jest to stara miejscowość, położona w dolinie Dzikiej Orlicy, która charakteryzuje się wąską i rozciągniętą zabudową. Z zabytków interesujący jest gotycki kościół św. Krzyża, na którego ścianie znajduje się malowidło z postaciami dwóch diabłów.

Vodni nadrazi Pastviny.
Vodni nadrazi Pastviny (długość zbiornika wynosi około 7 km, a jego powierzchnia osiąga 110 ha, tama ma wysokość 43m  i została wybudowana w latach 1932-38) w miesiącach letnich stanowi miejsce odpoczynku czeskich urlopowiczów, którzy spędzają tu czas korzystając z wodnych przystani, campingów, restauracji i zorganizowanych dookoła sztucznego jeziora szlaków turystycznych i rowerowych.
Restauracja nad zbiornikiem wodnym Pastviny ( wystrój szaletu męskiego). 

Klášterec nad Orlicí.
Od tamy na zbiorniku wodnym Pastviny, możemy udać się także na szczyt Studeny (720m n.p.m.), będący fragmentem wododziałowego grzbietu rozdzielającego doliny Dzikiej i Cichej Orlicy, gdzie znajdują się nadające do uprawiania wspinaczki Studenske skały sięgające do 20m wysokości.
 
/Jan Wieczorek/ 
Foto: Jan Wieczorek


W ramach działalności Dzikich Sudetów proponujemy Państwu uczestnictwo w szeregu atrakcyjnych eksploracjach i wyprawach turystycznych prowadzonych przez kulturoznawcę i eksploratora sudeckiego Jana Wieczorka, który pokaże Państwu miejsca ze wszech miar interesujące, jak i też dzikie i tajemnicze, a bywa, że całkiem świeżo odkryte... 
DZIKIE SUDETY