Skalne Grzyby w Górach Stołowych

 Skalne Grzyby

   

 

       
            Pasmo Sudetów należy do tego rodzaju górotworu, w którym występuje niezliczona liczba bardzo oryginalnych zarówno pod względem budowy i wyglądu utworów skalnych, których jest tu najwięcej w skali całego naszego kraju. Najbardziej znane sudeckie skałki znajdują się w Karkonoszach, Rudawach Janowickich, Górach Łużyckich, Skalnych Miastach oraz w czeskich i polskich Górach Stołowych. - W tym artykule będziemy kluczyć, po stołowogórskim lesie pomiędzy Karłowem, a Batorowem w poszukiwaniu młotów, maczug i skalnych grzybów.

Naszą wycieczkę rozpoczynamy wędrując w dół szosą stu zakrętów do miejsca, w którym droga ta wykonuje najbardziej efektowny zawijas zwany Stroczym Zakrętem. - Już na samym początku natrafiamy na piękną okazała skałę, która ze względu na swą smukłość bardziej przypomina formy piaskowcowe występujące z rejonu niemieckiej Saskiej Szwajcarii niż polskich Gór Stołowych.

 

 Storczy Dział - Skała Maczuga.

 - Maczuga, bo tak nazywa się ta piękna skała ma kilkanaście metrów wysokości i zaliczana jest do większego zgrupowania zwanego Basztami.

 Skałka Dromader.

Schodząc nieco w dół dochodzimy do parkingu, przy którym znajduje się węzeł szlaków turystycznych oraz charakterystyczna skała piaskowcowa o nazwie Dromader, tuż przy niej widzimy skałkę przypominającą Klepsydrę z małymi prześwitami powstałymi w wyniku erodowania materiału skalnego. Do centrum Baszt Skalnych i Zbrojowni Herkulesa idziemy wyznaczoną okrężną trasą turystyczną, dzięki której będziemy mogli się bliżej przyjrzeć poszczególnym skałkom, które często posiadają oryginalne nazwy za sprawą wspinaczy. Wszystkie te formacje były, bowiem mocno eksplorowane zarówno przez wspinaczy niemieckich jak i polskich. W ubiegłych dziesięcioleciach rejon Baszt nie był tak mocno rozpropagowany wśród turystów i naprawdę mimo bliskości szosy stu zakrętów docierały, tu tylko nieliczne osoby.  
 

 Leśna Igła.

Szczególnie interesującymi skałkami są: Leśna Igła i Młot. – Pierwsza skała, to smukła kolumna piaskowcowa, co jednak nie stanowiło problemu, aby wspinacze zdołali wdrapać się na jej szczyt, natomiast druga skałka, to prawdziwy kamienny Młot, spłaszczony na górze o wysokości około 8 metrów.  

Zbrojownia Herkulesa - Skała Młot

O tym, że znajdujemy się na środkowej płycie stoliwa Gór Stołowych, możemy się przekonać idąc stąd do blisko położonych tuż na krawędzi przepaści, która wyznacza zachodni kraniec wierzchowiny Baszt. Dokładnie skałka, która widzimy pod nami nazywa się Radkowską Strażnicą i zaliczana jest wraz z Basztami do większego zgrupowania Radkowskich Skał. 

 Radkowska Strażnica.

Radkowska Strażnica zbudowana jest podobnie jak skałki w otoczeniu z piaskowca ciosowego dolnego osadzonego na marglach. Roztacza się stąd piękny widok w kierunku najwyższego szczytu Gór Stołowych - Szczelińca Wielkiego, widzimy też stąd majestatycznie stojące w lesie, tuż nad szosą ogromne Filary Skalne, a poniżej miasto Radków. - Praktycznie już w tym miejscu można byłoby zakończyć naszą wycieczkę, bo prawie zewsząd otaczają nas formy skalne nie dające nam szansy na skupienie się na innych elementach przyrody.

 

My jednak  wybraliśmy się przecież na skalne grzybobranie, więc z uporem grzybiarza, będziemy kluczyć po lesie, w poszukiwaniu skalnych borowików, purchawek i innych gatunków grzybów.

 

Skalne Wrota.

W rejon Skalnych Grzybów udajemy się, zatem szlakiem zielonym, który wiedzie świerkowym reglem dolnym do bram królestwa skalnej fantazji, w której, to, co wydaje się nam znane występuje w formie skalnych rzeźb. Tuż po przebyciu Skalnych Wrót zaczynamy odkrywać krainę powstałą wskutek procesów erozji piaskowca, a ściślej zachodzących pod wpływem procesów wietrzenia od epoki lodowcowej do czasów współczesnych. 

Skalne Grzyby.

Przyglądając się pierwszym skalnym grzybom  widzimy, że zbudowane są one z warstw mniej odpornego na procesy erozyjne piaskowca drobnoziarnistego i marglistego (trzony) i z bardziej odpornego piaskowca gruboziarnistego (czapy i kapelusze).

Skalne Grzyby zostały szerzej rozpropagowane, jako atrakcja krajobrazowa po wielkiej wichurze w 1955 roku, wówczas to, całe masy powalonych drzew, ukazały skrywany dotąd przed turystami fantazyjny teren. W 1955 roku za sprawą Wojciecha Walczaka, wyznaczono tutaj pierwszy szlak turystyczny, który pozwolił na spopularyzowanie tego pięknego miejsca.

Dziś przebiegają tędy trzy szlaki turystyczne: szlak żółty, niebieski i czerwony, można nimi dotrzeć do Polanicy Zdroju, Wambierzyc, Dusznik Zdrój, Karłowa i Radkowa.

 Borowik

Na wędrówkę po skałkach należy koniecznie zabrać ze sobą dobrą mapę. Szlaki oczywiście są doskonale oznakowane, ale obszar zwiedzania jest na tyle atrakcyjny, że wymaga ciągłych zejść z jednego szlaku na inny.

 Skalne Grzyby.

Skalne Grzyby, rozrzucone są na wysokości ok. 680–700 m n.p.m. i występują na długości około 2 km.  - Nie są to, jedyne tego typu skały w Sudetach, gdyż podobne formacje występują po czeskiej stronie granicy w Broumowskich Ścianach, w okolicy wsi Suchý Důl. 

 Brumowskie ściany, grzyby w okolicy wsi Slavny.

Większość naszych - polskich skalnych grzybów, znajduje się w lesie, co powoduje, że mogą być kłopoty z ich namierzeniem i tylko niektóre z nich są widoczne na polanach czy wyrębach.

Najbardziej znane Skalne Grzyby to: Adam I Ewa, Borowiki, Dwunożny Grzyb, Zrośnięte grzyby, Purchawka, Głowa Psa, Pingwinki, Żaba i Piętrowe Grzyby. 

 Skalne Grzyby.

 Skalne Grzyby - Głowa Psa.

Niestety, skały zarastają coraz bardziej ciemnym lasem świerkowym, zaś dojścia do poszczególnych form nie są oznaczone, wytyczone i opisane, stąd liczne pomyłki w nazewnictwie poszczególnych formacji. - Piętrowe grzyby, powstały w sposób bardziej złożony. Procesy erozyjne sięgały tutaj głębiej, do niższej warstwy skały, powstały one w wyniku cofnięcia się erozyjnego krawędzi ławicy piaskowców na skraju wierzchowiny Gór Stołowych.

 Skalne Grzyby.

Od Piętrowych Grzybów blisko już do Batorowa, ale  można też wrócić czerwonym szlakiem do miejsca, w którym zaczęliśmy naszą wycieczkę, zataczając pętle dookoła Skalnych Grzybów, aby jeszcze raz móc przyjrzeć się im z nieco innej perspektywy. Szlak jest dość łatwy, także można podziwiać stołowogórską przyrodę cała rodziną.

/Tekst i Foto: Jan Wieczorek/ 

W ramach działalności Dzikich Sudetów proponujemy Państwu uczestnictwo w szeregu atrakcyjnych eksploracjach i wyprawach turystycznych prowadzonych przez kulturoznawcę i eksploratora sudeckiego Jana Wieczorka, który pokaże Państwu miejsca ze wszech miar interesujące, jak i też dzikie i tajemnicze, a bywa, że całkiem świeżo odkryte... 

DZIKIE SUDETY

e-mail: d.sudety@gmail.com