Translate

środa, 27 lutego 2019

Jaskinie Krzyżowej Góry


 Krzyżowa Góra.

  Wzgórza Łomnickie położone w obrębie Kotliny Jeleniogórskiej, kojarzone są zazwyczaj z atrakcjami znajdującymi się w pobliżu wsi Staniszów, gdzie znajdują się pałace  - Na Wodzie oraz  - Pałac Górny zaliczane do Doliny Pałaców i Ogrodów, jak i też najbardziej znane wzniesienia Grodna (506m n.p.m.) i Witosza (484m n.p.m.). Jest to jednak jedynie fragment Wzgórz Łomnickich, które znajdują się w centralnej części Kotliny Jeleniogórskiej w okolicy Jeleniej Góry, Łomnicy, Czarnego, Mysłakowic, Staniszowa, Marczowa i Cieplic Śląskich.

 Wzgórza Łomnickie z Krzyżowej Góry.


Do najciekawszych wzniesień Wzgórz Łomnickich poza wspomnianymi już Grodną i Witoszą, należy zaliczyć górę Czop (458m n.p.m.), Zamkowa Górę (450m n.p.m.), Krzyżową Górę (433 m n.p.m.), Kopki (451m n.p.m.), Kamienistą (412 m n.p.m.) i Sołtysią  (434m n.p.m.). - W obrębie Wzgórz Łomnicki, mamy też dawne założenia parkowe, przylegające do Jeleniej Góry i Jeleniej Góry – Cieplic, gdzie w ostatnim czasie na górze Sołtysia podjęto starania o przywrócenie tego terenu pod wytyczenie na nowo, tras turystycznych link   i kolejny link

Góra Czop - Grenadierski Kamień.
Mało znanym dla turystów z zewnątrz jest rejon Zamkowej Góry nazywany w okresie niemieckim Grun Busch. - W roku 1800 wizytował ten obszar John Quincy Adams, późniejszy prezydent USA.

John Quincy Adams (1767–1848), szósty prezydent Stanów Zjednoczonych w latach 1825–1829.

Pod względem geologicznym Wzgórza Łomnickie zbudowane są ze skał granitowych, wyróżniamy tu: głównie granity porfirowe i kuliste. - Występują tu także w mniejszej ilości granity drobnoziarniste i aplity.

Mnich i Mniszka.
Szereg szczytów ma charakterystyczne kształty ostrych kopczyków, niektóre z nich w epoce lodowcowej były tzw. nunatakami (wystawały niczym wyspy ponad lodowiec). 

 Rejon Łomnickiej Groty eksploracja Ryszard Wieczorek 2011r..
Przybliżmy jednak, to co nie jest ogólnie znane, a więc opis związany z podjętą przed laty eksploracją tego obszaru pod kątem występowania schronisk i jaskiń granitowych w miejscach dotąd nieopisywanych w literaturze i katalogach speleologów.    

 Witosza Jaskinia Skalna Komora lata 90-te.
Wzgórza Łomnickie obfitują bowiem w zjawiska pseudokrasu, o czym możemy się przekonać odbywając wycieczkę na Witoszę, gdzie znajdują się określone od dawana jaskinie granitowe: Skalna Komora, Ucho Igielne, Schronisko na Zaułku i Jaskinia Pustelnia, w której przebywał Hans Rischmann, zwany śląskim Nostradamusem. - Wszystkie te jaskinie są na tyle ciekawe, że koniecznie trzeba je odwiedzić (artykuł o atrakcjach góry Witosza znajdują Państwo na blogu Dzikie Sudety patrz link).

 Krzyżowa Góra detale w Schronisku w Bloku Pod Krzyżem.
Na przestrzeni minionych lat wraz z moim tatą Ryszardem Wieczorkiem, podjęliśmy działania eksploracyjne m.in. w Karkonoszach, Rudawach Janowickich, Kotlinie Jeleniogórskiej, Górach Kaczawskich, Pogórzu i Górach Izerskich przyjmując zasadę, że pod latarnią jest najciemniej, co zaowocowało namierzeniem kilku interesujących obiektów jaskiniowych, jak i też namierzeniem przeszło setki schronisk podskalnych.

 Wzgórza Łomnickie eksploracja  rejonu Krzyżowej Góry Ryszard Wieczorek  2013r.
W tym artykule skupmy się na wybranym miejscu we Wzgórzach Łomnickich, gdzie w roku 2013 Jan i Ryszard Wieczorek, w ramach badań terenowych na Krzyżowej Górze (niem. Kreutzberg - 443m n.p.m.), wykonali badania terenowe, pod kątem występowania jaskiń i schronisk granitowych, co zaowocowało namierzeniem pięciu obiektów: Schronisko Krzyżowa Góra I, Schronisko z Intruzjami, Schronisko w Bloku Pod Krzyżem (16m, 08 cm dł.), Szczelina w Bloku Pod Krzyżem, Piętrowa Grota (12m, 32 cm). 

 Chata za Wsią.
W celu obejrzenia atrakcji Krzyżowej Góry, powinniśmy udać się w pobliże znanej obecnie restauracji „Chata za Wsią”, znajdującej się przy drodze z Jeleniej Góry na Karpacza w pobliżu Mysłakowic. 

 Szlak zielony w kierunku Krzyżowej Góry.
Od parkingu przy restauracji dochodzimy po ok. 250 m do zielonego szlaku turystycznego z Mysłakowic na Krzyżową Górę i dalej na Witoszę. 

 Szlak zielony w kierunku Krzyżowej Góry i na pierwszym planie kociołek wietrzeniowy.
Podejście pod Krzyżową Górę, nie jest wymagające i ma charakter plenerowego spaceru, podczas którego oglądamy, znajdujące się przy szlaku granitowe skałki z kociołkami wietrzeniowymi, tudzież ciekawą roślinność np. rzadkie porosty.  

Wzgórza Łomnickie chrobotki.

Krzyżowa Góra nazwę swą bierze od znajdującego się tu obecnie kamiennego krzyża (konstrukcja pochodzi z roku 1874). Szczyt bywa także nazywany: górą trzech królów pruskich, a to dlatego, że w ramach założenia parkowego w posiadłościach Fryderyka Wilhelma III, Fryderyka Wilhelma IV i Wilhelma I, znalazł się tu, jako stały element najpierw drewniany krzyż, kolejno kamienny… 

 Krzyżowa Góra.
 Kamienna Altana.
Na szczycie Krzyżowej Góry oprócz krzyża z pamiątkową inskrypcją oglądamy też ciekawą kamienną altanę, która być może w dawnych czasach miała stanowić schronienie przez deszczem, dla osób, które przybywały tutaj, aby podziwiać panoramę Kotliny Jeleniogórskiej, Karkonoszy i Rudaw Janowickich.   

 Kamienna Altana.
Niestety dzisiaj Krzyżowa Góra straciła na znaczeniu, a szkoda, bo przy małych nakładach, mogłaby na powrót stać się doskonałym punktem widokowym i ciekawym miejscem turystycznym, o czym stanowią wątki historyczne, jak i geologiczne.

Ślady po dawnym tarasie widokowym na Krzyżowej Górze.

Krzyżowa Góra zbudowana jest z granitów, które w partii szczytowej tworzą twardy rdzeń w postaci skałek i spękanych pod wpływem erozji granitowych blokowisk, powstałych zapewne w czasie, gdy góra ta wystawała ponad lodowiec, będąc nunatakiem.     

 Krzyżowa Góra.
Jaskinie w Krzyżowej górze znajdują się właśnie w strefie osuwania się grawitacyjnego potężnych bloków granitu ze stoku. Wyróżniamy tu kilka rodzajów schronisk podskalnych: szczytowo-rumowiskowe, rumowiskowe i obiekty szczelinowe.

 Krzyżowa Góra.

Do kategorii schroniska szczytowo-rumowiskowego, zaliczamy: Schronisko Krzyżowa Góra I i Schronisko z Intruzjami. 

 Schronisko z Intruzjami.

Widne i wielootworowe Schronisko w Bloku Pod Krzyżem o łącznej długości 16m i 8cm, jest obiektem rumowiskowym, najdłuższym na Krzyżowej Górze.

 Schronisko w Bloku Pod Krzyżem.

Szczelina w Bloku Pod Krzyżem ma jedynie 3m 87cm i jest małym schroniskiem szczelinowym. Spośród wszystkich obiektów jaskiniowych na Krzyżowej Górze najpiękniej prezentuje się Jaskinia Piętrowa Grota o łącznej dł. 12m 32cm.

Krzyżowa Góra zerwy skalne i widoczny u podnóża wlot Jaskini Piętrowa Grota. 

Jaskinia najwygodniej jest dostępna od dolnego otworu (Wejście dolne A/ h.76cm na wejściu. Szer.2m 82cm.), znajdującego się w pd.-zach. fragmencie podnóża granitowych skałek opadających na Krzyżowej Górze.

 Jaskinia Piętrowa Grota poziom dolny - salka.

Jaskinia ma dwa poziomy łączące się ze sobą. Zwiedzanie dolnych partii raczej nie stanowi wielkiego wyzwania, choć do środka jaskini musimy wejść na czworaka.

 Wejście do Piotrowej Groty pomiary rok 2013 /JW/RW/.
Z pewnością fakt ten zdecydował o tym, że obiekt ten przez szereg lat nie był opisywany w literaturze; z reguły znane jest, to co od razu rzuca się w oczy.

 Jaskinia Piętrowa Grota poziom dolny - salka.
Po wejściu do środka jaskini oglądamy granitową salkę, która jeśli ją podświetlić odpowiednim światłem ukazuje nam pełnie swojej krasy.

 Jaskinia Piętrowa Grota.
 W jaskini panuje półmrok, w strefach, gdzie mamy okna skalne jest widno.

 Jaskinia Piętrowa Grota.
Piętrowa Grota ma charakter złożony, jest to jaskinia z elementami rumowiskowymi i szczelinowymi. Wejście do górnych partii jaskini wymaga przewspinania w dość ciasnym terenie (zaciski).   

 Jaskinia Piętrowa Grota.
Wraz z upływem lat po kilku wizytach w Jaskini zauważyłem, iż pojawiły się w niej skrzynki geocache, co w tym wypadku nie zaowocowało zaśmieceniem obiektu, przy czym należy pamiętać, że nie zawsze tak bywa. 

Krzyżowa Góra Skrzynka Coaching stan 2016r.
 Żyrafa z Krzyżowej Góry.
Geocaching jako forma gry terenowej jest oczywiście ciekawy i przy okazji zabawy, znacząco wzbogaca poznanie naszych gór. Ruch w tej dziedzinie narasta niestety w wielu przypadkach powoduje to m.in. zamykanie obiektów sztolniowych ze względu na wzmożony ruch. Stąd mój apel do zajmujących się geocachingiem, aby apelowali do uczestników gry o etykę procederu, aby kolejne osoby wizytujące dany obiekt, sztolnie czy jaskinie granitową mogły ujrzeć, to miejsce w możliwie jak najlepszym stanie bez souvenirów typu puszki po piwie i napisów na ścianach.

/ Jan Wieczorek/
Foto:Jan Wieczorek i zdjęcia z internetu


W ramach działalności Dzikich Sudetów proponujemy Państwu uczestnictwo w szeregu atrakcyjnych eksploracjach i wyprawach turystycznych prowadzonych przez kulturoznawcę i eksploratora sudeckiego Jana Wieczorka, który pokaże Państwu miejsca ze wszech miar interesujące, jak i też dzikie i tajemnicze, a bywa, że całkiem świeżo odkryte... 
DZIKIE SUDETY

3 komentarze:

  1. Góra Czop - Grenadierski Kamień. Zaskoczenie!, że coś takiego w Staniszowie się znajduje, nigdy na tej górce nie byłem. Aż dziw bierze że tutejsi mieszkańcy, włodarze z rozwojem turystyki są na bakier.

    OdpowiedzUsuń
  2. Nieoceniona jest taka praca terenowa. Proszę kiedyś usystematyzować swoje dokonania Panie Janku (może w formie wydania jakiejś broszury?). Ja bardzo chętnie bym nabył :) Z opisywanego terenu także, gdyż tej części Wzgórz Łomnickich jeszcze nie poznałem.
    Pozdrawiam.

    OdpowiedzUsuń
  3. Ciekawa relacja :) Zainteresowanych jaskinią Postój na zapraszam do siebie:http://www.szlakiempodrozy.pl/slowenska-jaskinia-postojna/

    OdpowiedzUsuń