Sudeckie zwierzęta - Wiewiórka pospolita

 

 Wiewiórka pospolita (Sciurus vulgaris).

  
   Wiewiórkowate należą do rzędu gryzoni, rodzina ta obejmuje 51 rodzajów z około 260 gatunkami wiewiórek. W Sudetach jak i na terenie całej Polski obserwujemy jeden gatunek wiewiórki (Sciurus vulgaris). Nie ma chyba Polaka, który nie kojarzyłby tego sympatycznego zwierzęcia, a to z powodu tego, że zwierze te oprócz dzikich ostępów zamieszkuje też miejskie parki, a bywa, że nawet i osiedla. 

W krajach Europy np. w Wielkiej Brytanii oprócz wiewiórki pospolitej, czyli „rudej Basi”, pojawia się gatunek obcy (Sciurus carolinesis), pochodzący z Ameryki Północnej. Wiewiórka szara jest nieco większa od wiewiórki pospolitej, dlatego też tam gdzie się pojawi wypiera ze środowiska gatunek rodzimy. 

Wiewiórka pospolita (Sciurus vulgaris).

Wiewiórki pospolite (Sciurus vulgaris), należą do rzędu gryzoni, są to ssaki o długości głowy i tułowia od ok.19 do 28 cm., długość ogona 14-24 cm. Ciężar ciała wiewiórki sięga od 230 do 250g. 

Wiewiórka pospolita na drzewie.

Jak każdy wie, nie są to zwierzęta duże, jednak wzbudzają bardzo dużą sympatie i generalnie trzeba powiedzieć, że nasze społeczeństwo jest do tego gatunku zwierząt pozytywnie nastawione, choć bywają akty, kiedy to ktoś dla barbarzyńskiej zabawy strzela ze śrutówki do tych zwierząt. 

Wiewiórka pospolita na drzewie.

W Polsce w obrębie jednego gatunku spotykamy dwie odmiany barwne Wiewiórki pospolitej: odmianę rudą i brunatno czarną, cechą wspólną o obu jest biały brzuszek.

Wiewiórka pospolita w Borowym Jarze.

Wiewiórka zamieszkuje dziuple drzewne w lasach i parkach (osobniki zamieszkujące biotopy gdzie jest wzmożony kontakt z człowiekiem, są bardziej oswojone i mniej płochliwe). Wiewiórka żyje samotnie, niekiedy parami. Jest to gatunek drzewno-naziemny, co oznacza, że spędza on dużo czasu wspinając się po drzewach, ale i też przechadzając się pod nimi. 

Wiewiórka pospolita na drzewie.

Wiewiórka pospolita jest raczej gatunkiem nadrzewnym, o czym świadczy jej fizjonomia tj.:  długi i puszysty ogon oraz pazury, dzięki którym swobodnie wspina się po pniach i koronach drzew. Co ciekawe Wiewiórka w tylniej stopie ma 5 palców, a w przedniej 4 palce. Rodzaj ten cechuje się dużymi oczami i uszami i jak, to u gryzoni bywa charakterystycznymi zębami.

Wiewiórka pospolita (Sciurus vulgaris).

Pokarm wiewiórki stanowią nasiona drzew liściastych i iglastych, tj.: orzechy, żołędzie, nasiona zawarte w szyszkach, a także pączki kwiatowe, owoce, grzyby. Wiewiórka nie gardzi też owadami, jej pokarm stanowią również jaja, pisklęta ptasie i drobne gady. Dlatego karmiąc te zwierzęta - uzupełniając ich menu w okresie zimowym, nie powinniśmy karmić wiewiórek np. chipsami, ponieważ może to im bardzo zaszkodzić. Nasiona, orzechy powinny być jak najmniej przetworzone przez człowieka bez dodatków, soli czy ulepszaczy smakowych. 

Wiewiórka pospolita spotkanie z Kowalikiem.

W naszym kraju Wiewiórka pospolita objęta jest całorocznym okresem ochronnym i należy brać, to pod uwagę nie nękając tych zwierząt naszą nadgorliwością. 

Wiewiórka pospolita (Sciurus vulgaris).

Z charakterystycznych cech zachowania można wydzielić u wiewiórek: ofukiwania oraz magazynowanie tj. czynienie zapasu pokarmu na zimę. 

Wiewiórka pospolita (Sciurus vulgaris).

Okres godowy u wiewiórki pospolitej przypada na okres od stycznia do marca i trwa niekiedy z przerwami aż do lipca. Po okresie ciąży (38-40 dni) rodzi się od 3 do 5 młodych. Wiewiórka jak każdy gryzoń jest dość płodna i ma od 1 do 3 mitów rocznie. Planując obserwacje wiewiórek zabierzmy ze sobą aparat z funkcją przybliżenia lub teleobiektywem i lornetkę. Bliskie spotkania z wiewiórkami choć niebywale atrakcyjne, zwłaszcza dla dzieci ,są jednak niebezpieczne, zawsze istnieje zagrożenie pogryzieniem, a niekiedy zakażeniem wścieklizną. 

 /Jan Wieczorek/

Foto:Jan Wieczorek 

Bibliografia: K.Kowalski - "Mały Słownik Zoologiczny Ssaki", W.A.Chmielewski - "Tropy i Ślady Zwierząt".

W ramach działalności Dzikich Sudetów proponujemy Państwu uczestnictwo w szeregu atrakcyjnych eksploracjach i wyprawach turystycznych prowadzonych przez kulturoznawcę i eksploratora sudeckiego Jana Wieczorka, który pokaże Państwu miejsca ze wszech miar interesujące, jak i też dzikie i tajemnicze, a bywa, że całkiem świeżo odkryte... 

DZIKIE SUDETY

e-mail: d.sudety@gmail.com

Sudeckie zioła - Róża dzika

 Kwitnąca (rosa canina).

    Do celów leczniczych zbiera się we wrześniu miękkie owoce (rosa canina).

Skład chemiczny i działanie: Owoce są bogatym źródłem witaminy C  i kwasu dehydroaskrobinowego; zawierają również karotenoidy, flawonoidy, garbniki, witaminę B1,B2,K. Działa moczopędnie, żółciopędnie, przeciwszkorbutowo, jako lek ogólnie wzmacniający, ożywczo, witaminizująco, wzmaga odporność.

 

 Róża dzika w tle Karkonosze.

Stosuje się jako lek witaminowy w zakażeniach bakteryjnych przebiegających z wysoką gorączką, w nieżytach przewodu pokarmowego, chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy, bezsenności, w pobudzeniu nerwowym.

 Róża przeznaczona do suszenia.

Postacie leku. Odwar z owoców 1 i  1/2 łyżki rozdrobnionych owoców zalać szklanką ciepłej wody i gotować pod przykryciem przez 5 minut. Odstawić na 10 minut, przecedzić, przelać owoce na sitku przegotowaną ciepłą wodą, aby utrzymać ciepłą szklankę odwaru. Pić po 1/3 szklanki 2-4 razy dziennie po jedzeniu jako środek witaminowy i regulujący  przemianę materii.

Inne zastosowanie. Owoce dzikiej róży nadają się do produkcji domowych nalewek, syropów i win.

Ostrzeżenia. Brak.

/Jan Wieczorek/

Foto:Jan Wieczorek i zdjęcie z Internetu.

Bibliografia: J.Kwaśniewska, K.Mikołajczyk - "Zbieramy zioła" oraz na podstawie wielu książek o ziołach.

W ramach działalności Dzikich Sudetów proponujemy Państwu uczestnictwo w szeregu atrakcyjnych eksploracjach i wyprawach turystycznych prowadzonych przez kulturoznawcę i eksploratora sudeckiego Jana Wieczorka, który pokaże Państwu miejsca ze wszech miar interesujące, jak i też dzikie i tajemnicze, a bywa, że całkiem świeżo odkryte... 

DZIKIE SUDETY

e-mail: d.sudety@gmail.com